|
Antwerpen - Hasselt - Luik |
|
De E313 is de op één na oudste snelweg van België. Hij werd omstreeks
1960 aangelegd als onderdeel van de Koning Boudewijnautosnelweg, een verbinding tussen Antwerpen
en Duitsland via Hasselt en Luik.
Snel naar: Besluitvorming en aanleg | Evolutie van het verkeer
Besluitvorming en aanleg
De eerste aanbestedingen van de Koning Boudewijnautosnelweg werden uitgevoerd vrijwel meteen
na de openstelling van de snelweg Brussel-Oostende in 1956. Zowel de steden Antwerpen en Luik als
verscheidene economische verenigingen in de provincies Limburg en Antwerpen drongen aan op deze
verbinding, waarvoor tot dan toe geen adequate verkeerswegen bestonden. Zeker in de
Kempen waren de (overigens relatief weinige) wegen niet berekend op het zware
goederentransport dat vanuit de Antwerpse haven het Duitse Ruhrgebied en het Rijnland
moest bereiken. De snelweg zou de haven tevens verbinden met het industriebekken
rondom Luik en Verviers, en zou voor de economische ontwikkeling van de Kempen een
krachtige duw in de rug betekenen.
Links: Klassieke drieboogbrug in aanbouw te Pulle (1957). Rechts: De aanleg van de E313 tussen Herentals en Geel (1959). |
|
Hoewel de snelweg was opgenomen in het autosnelwegenprogramma van 1949
(kaart),
bleef het tot 1955 onzeker of hij zou worden aangelegd. Vanuit Brussel en Wallonië kwamen immers
tegengeluiden, die pleitten voor een verbinding tussen Antwerpen en Luik via de hoofdstad
en de luchthaven. Deze zogenaamde 'tweevoudige verbindingsschakel' zou beduidend
goedkoper uitvallen omdat er al een snelle verbinding tussen Brussel en Antwerpen
bestond, namelijk die via Boom (de huidige A12), en er dus enkel moest geïnvesteerd worden in de aanleg
van de snelweg Brussel-Luik, die overigens soelaas had kunnen bieden voor de onderhand overbelaste
steenweg die beide steden verbond.
Minister van Openbare Werken
Omer Vanaudenhove
beslechtte de strijd voorgoed in het voordeel van het tracé
doorheen de Kempen. Het lijkt erop dat de snelle bereikbaarheid van de militaire basis
van Leopoldsburg in deze beslissing een bijkomende belangrijke rol speelde - de Koude Oorlog beleefde in
de jaren 1950 een van zijn hoogtepunten. De ontwerpen voor het tracé waren al zo goed als klaar, en dus kon
tot de aanbestedingen worden overgegaan. In november 1956 startten de werken aan het gedeelte Wommelgem-Beringen.
Stukje bij beetje werd de snelweg verlengd, tot hij in 1964 Luik en de Duitse grens bereikte. Aan
Duitse zijde werd tegelijkertijd het vak van de A44 vrijgegeven van de grens tot
het knooppunt met de A4 nabij Aken. Zo kreeg België aansluiting op het toen reeds uitgestrekte
netwerk van Autobahnen.
Data van openstelling van de Koning Boudewijnautosnelweg. |
wegvak |
openstelling |
Antwerpen – Wommelgem |
1961 |
Wommelgem – Herentals-West |
1958 |
Herentals-West – Ham |
1960 |
Ham – Beringen |
1961 |
Beringen – Hasselt |
1962 |
Hasselt – Luik – Duitse grens |
1964 |
Links: Koning Boudewijn huldigde in 1958 het eerste vak in van de naar hem genoemde
snelweg. Rechts: Het gedeelte Antwerpen-Wommelgem werd vanwege de traverse door sterk verstedelijkt gebied wat later
opengesteld; ziehier het 'begin' van de E313 aan de Stenenbrug. |
|
Op 13 november 1966 zakte de acht jaar oude brug over het Netekanaal ineen.
Uit onderzoek bleek achteraf dat de brugpijlers niet lang genoeg waren. Acht auto's stortten samen met de brug
in de diepte. Eindbalans: 2 doden en 17 gewonden.
Links: De ingestorte brug, gezien vanaf de snelweg. Rechts: Een van de breuken in het brugdek. |
|
De snelweg telt over zijn gehele lengte tweemaal twee rijstroken. Het vak Antwerpen-Ranst
werd ten tijde van de aanleg van de E34 (begin van de jaren 1970) verbreed tot tweemaal drie rijstroken. Pas
in de jaren 1970 kan de Koning Boudewijnautosnelweg als rendabel worden beschouwd, en dan nog slechts in de Antwerpse
regio die inmiddels te lijden heeft onder structurele files. Overigens is de oorspronkelijke internationale betekenis van
het gedeelte Lummen-Luik in de loop der jaren nagenoeg verdwenen. Verkeer van de haven naar het Rijnland
kreeg immers vanaf 1973 de kans om via Midden-Limburg (de E314, vroeger de E39) Aken te bereiken
(zie onderstaand kaartje). Wel werd het vak Luik-Aken van de Koning Boudewijnautosnelweg, nu een onderdeel
van de E40, van belang voor het verkeer vanuit Brussel, Wallonië en Noord-Frankrijk naar Duitsland.
Het tracé van de Koning Boudewijnautosnelweg, en de verkorting van de route tussen de Scheldestad en het Rijnland via Midden-Limburg. |
|
Relevante koninklijke besluiten
- 26 juni 1958 - Indeling van
de ontworpen openbare weg Antwerpen-Luik bij de categorie der autosnelwegen
- 23 juni 1961 - Onderwerping van
het vak Wommelgem-Kwaadmechelen van de autosnelweg Antwerpen-Luik
aan het stelsel van de wet van 12 juli 1956 (statuut van de autosnelwegen)
- 22 mei 1964 - Onderwerping van
het vak Borgerhout-Wommelgem van de autosnelweg Antwerpen-Luik
aan het stelsel van de wet van 12 juli 1956 (statuut van de autosnelwegen)
- 14 juli 1964 - Onderwerping van
het vak Kwaadmechelen-Hasselt van de autosnelweg Antwerpen-Luik
aan het stelsel van de wet van 12 juli 1956 (statuut van de autosnelwegen)
- 23 februari 1966 - Wijziging van het koninklijk besluit van
26 juni 1958 (indeling van de weg Antwerpen-Luik bij de categorie der autosnelwegen)
- 24 juli 1974 - Onderwerping van
het vak Hasselt-Luik van de autosnelweg Antwerpen-Luik
aan het stelsel van de wet van 12 juli 1956 (statuut van de autosnelwegen)
- 17 december 1975 - Indeling van de
ontworpen openbare weg Antwerpen-Luik, vak Vottem-Coronmeuse met zijtak naar Maghin, bij de categorie der autosnelwegen
|
|